11.1 Definities van een ras (2024)
Kruisen van rassen en lijnen is mogelijk geworden omdat er bij de landbouwhuisdieren veel rassen en lijnen zijn ontwikkeld. Een groot deel van de genetische diversiteit bij deze diersoorten ligt tussen rassen en lijnen. In de literatuur kun je veel verschillende definities voor rassen vinden.
Op het eerste gezicht zou de definitie op de website van de Oklahoma State University gebruikt kunnen worden: “Dieren die, door selectie en fokken, op elkaar zijn gaan lijken en die eigenschappen op uniforme wijze doorgeven aan hun nakomelingen.” Het mist echter een belangrijke vereiste, namelijk een noodzakelijke en volledige lijst van eigenschappen die op uniforme wijze worden doorgegeven voor het ras. Deze noodzakelijke en volledige lijst met eigenschappen wordt vaak de rasstandaard genoemd. Maar besef wel dat de rasstandaarden de beschrijving zijn van de kenmerken van het ‘ideale dier’ uit het fokdoel.
Daarom neigen fokkerijdeskundigen bij landbouwhuisdieren naar de definitie van Lush, omdat deze de rol benadrukt van de fokkers als eigenaren van de fokdieren die ook de beslissingen nemen: “Een ras is een groep huisdieren, die zo wordt genoemd met algemene instemming van de fokkers. , ... een term die is ontstaan onder veehouders, zou je kunnen zeggen, voor eigen gebruik en niemand heeft het recht om aan deze instemming van fokkers een wetenschappelijke definitie toe te kennen en daarmee de fokkers ongelijk te geven als ze afwijken van de geformuleerde definitie. Het is hun mening en de instemming van de fokkers moeten we accepteren als de juiste definitie.” Keith Hammond van de FAO vatte dit al eens samen: een ras is een ras als genoeg mensen zeggen dat dit zo is”.
Een conclusie is dat een rigoureuze universele definitie van ras niet mogelijk is, omdat deze afhangt van de leefwereld van de gebruiker. In de context van dit leerboek biedt een operationele definitie van de FAO een goed referentiepunt:
“Een ras is een populatie van gedomesticeerde dieren met een gemeenschappelijke (fokkerij) geschiedenis waarbij de dieren op een gemeenschappelijke manier worden behandeld met fokkerijmaatregelen.”
Bron: Oldenbroek, J.K. (2017). Genomic management of animal genetic diversity. Wageningen Academic Publishers, The Netherlands. ISBN: 978-90-8686-297-9.