Hoofdstuk 6: Genetische diversiteit en inteelt

Een fokdoel formuleren en het vastleggen van fenotypen en stambomen zijn belangrijke aspecten bij het opzetten van een fokprogramma. Nauwkeurige registratie van stamboominformatie is essentieel voor het schatten van fokwaarden, zoals is aangegeven in hoofdstuk 4 over informatie verzamelen. De stamboomregistratie kan ook worden gebruikt om de genetische verwantschap tussen dieren te monitoren. Het is erg handig om de verwantschap tussen dieren te weten als je de genetische diversiteit in een populatie wilt managen. Genetische diversiteit is een maatstaaf voor de genetische verschillen tussen dieren in een populatie (bijv. genetische variatie). Om er zeker van te zijn dat het fokprogramma bruikbaar blijft in de toekomst is het noodzakelijk om de genetische diversiteit te monitoren en te behouden. Genetische diversiteit maakt selectie van de beste dieren voor de fokkerij mogelijk. Als er geen genetische diversiteit is, dus als alle dieren genetisch hetzelfde zijn, zou selectie van dieren niet resulteren in een verbeterde volgende generatie. In dat geval is het onnodig om een fokprogramma op te zetten. Genetische diversiteit is sterk gelinkt aan inteelt. Inteelt komt door het paren van twee verwante dieren en dit heeft een negatief effect op gezondheid en voortplanting van de nakomelingen.

Open

In dit hoofdstuk zullen we in meer detail kijken naar de rol van familie verwantschaps in de genetische diversiteit. Het hoofdstuk is verdeeld in twee delen: eerst een introductie van de theorie en daarna een toolbox die gebruikt kan worden voor de evaluatie van genetische diversiteit en voor beslissingen over het paren van dieren. Sommige toepassingen van de tools zullen in andere hoofdstukken aan de orde komen. Om de theorie van genetische diversiteit te introduceren gebruiken we een top-down aanpak: eerst kijken we naar genetische diversiteit tussen populaties, dan binnen populaties en uiteindelijk binnen een individu. Daarna kijken we naar verschillende mechanismen die genetische diversiteit beïnvloeden en we bediscussieren hun rol in fokkerij van dieren. We kijken naar inteelt en de gevolgen hiervan. De toolbox in het tweede gedeelte van het hoofdstuk bevat tools die de verwantschap tussen dieren (de mate waarin ze familie van elkaar zijn) bepalen gebaseerd op stamboominformatie. Hiermee kun je de inteelt coëfficiënt van een dier en de  inteelttoename op populatieniveau bepalen. In de volgende hoofdstukken zul je zien dat deze tools relevant zijn bij verschillende stappen in het fokprogramma.