Fosfaatgebrek in Glastuinbouw

Fosfaatgebrek kan voorkomen bij een te lage worteltemperatuur, bij een te hoge pH en bij jonge gewassen. Vooral voor jonge gewassen is het belangrijk dat ze voldoende fosfaat kunnen opnemen.

Planten met een gebrek aan fosfaat worden meestal donker groen (zowel de stengel als het blad) en lijken niet tot volledige ontwikkeling te komen.

Typische gebrekverschijnselen:

• Oudere bladeren vertonen als eerste fosfaatgebrek. Zij vertonen een purperachtige verkleuring. Soms zelfs tot rood of paars.

• In sommige gevallen worden de bladpunten bruin en sterven af

• Planten die P-gebrek hebben blijven zwak en de afrijping is vertraagd

• De bladgroei en het bladoppervlak blijven beperkt door het omkrullen van het blad waardoor het klein lijkt te blijven.

• De opbrengst van vruchten en bloemen is slecht

• Het vroegtijdig laten vallen van vruchten en bloemen komt vaak voor

Overmaat aan fosfaat

Fosfaatvergiftiging op zich is een uitzondering. Overmaat aan fosfaat kan de beschikbaarheid van koper, ijzer en zink verminderen

Achtergrondinformatie over Fosfaat

Zouten van het voedingselement fosfor worden fosfaten genoemd. Fosfor of P is van belang voor de vorming van essentiële eiwitten in de plant en speelt een rol bij de energieoverdracht, bij de fotosynthese en ademhaling van de plant.

De meeste gewassen zijn erg gevoelig voor een tekort aan fosfor. Het fosfaat, dat in de grond voorkomt is meestal slecht opneembaar voor de gewassen. In gronden met een lage pH, die aluminium en ijzerhoudend zijn, wordt fosfaat vastgelegd. Fosfaat komt op zulke gronden door bekalken beter beschikbaar. Door grondonderzoek vooraf en een aangepaste bemesting kan fosfaatgebrek worden voorkomen.Fosfaat bevordert de beworteling van een gewas en is belangrijk voor een tijdige afrijping. Zaden zijn rijk aan fosfaat, fosfor is dan ook een belangrijk element voor de korrelvorming bij granen en de kolfvulling van maïs.

De wettelijke normen voor fosfaatbemesting worden steeds strenger. Omdat fosfaat bij voorraadbemesting in de grond vaak wordt vastgelegd in niet direct opneembare vorm, is het belangrijk dat vooral fosfaatgevoelige gewassen zoals aardappelen,  een fosfaatgift krijgen aan het begin van het groeiseizoen. Bouwplanbemesting wordt bij lagere fosfaatnormen minder voor de hand liggend. 

Op sommige gronden wordt fosfaat vastgelegd in voor de plant moeilijk opneembare verbindingen, fosfaatfixatie genoemd. Het komt vooral voor op ijzer- en aluminiumrijke gronden met een lage pH en op kalkrijke zeekleigronden. Op fosfaat fixerende gronden moet jaarlijks een fosfaatbemesting worden uitgevoerd, gebaseerd op een analyserapport grondonderzoek.

• Zorg voor een goede bodemstructuur en een voldoende hoge worteltemperatuur.

• Bemest met een fosfaatmeststof en dan liefst met een polyfosfaat.

• Mycorrhiza-schimmels toedienen in grondteelten. Deze vergroten het wortelstelsel en daarmee de opname.