Chrysant

Een goede waardplant voor de bacterieziekte Pseudomonas cichorii is chrysant. Op de stengel ontstaan langwerpige, glazige, roodbruine strepen, Deze strepen worden later zwart.

De begoniamijt heeft een grote waardplantenreeks en komt wereldwijd voor. Sierteeltgewassen waarin de mijt voorkomt zijn begonia, chrysant, gerbera, cyclamen en Bouvardia. Ook op groentegewassen, bijvoorbeeld paprika en aubergine, kan de mijt voorkomen.

Het chrysantenbladaaltje (Aphelenchoides ritzemabosi) en het aardbeibladaaltje (Aphelenchoides fragariae) zijn in Nederland de belangrijkste soorten (in de vollegrond). Diverse gewassen, waaronder Buddleja, Hydrangea en Lavendula kunnen door één of beide bladaaltjes-soorten worden aangetast.

Septoria of bladvlekkenziekte is een schimmelziekte, die in chrysant schade aanricht. De ziekte is vooral buiten een probleem of in de kas bij een slecht watergeefsysteem.

Itersonilia perplexans is een schimmelziekte, die alleen in de bloem van de chrysant schade kan aanrichten. De schade kan dermate ernstig zijn, dat er een onverkoopbaar product ontstaat.

De Boterbloemluis is een middelgrote luis, zonder vleugels 1,8 - 3,0 mm lang. De kleur varieert van geelgroen tot bruingroen. Een opvallend kenmerk vormt de donkergroene zones rond de basis van de beide siphonen.

Californische trips komt op veel verschillende plantensoorten voor, waaronder veel groentegewassen. Tripsen zuigen bij voorkeur aan bloemknoppen en groeipunten, maar komen ook voor op de bladeren.

Aphelenchoides ritzemabosi kwam oorspronkelijk voor in kassen, maar tegenwoordig komt het aaltje ook veelvuldig voor in buitenteelten, zoals allerlei composieten (cultuurgewassen en onkruiden).

Symptomen zijn variabel en afhankelijk van de cultivar en de omstandigheden waarbij de planten staan, vooral temperatuur en licht zijn hierbij belangrijk. Aangetaste planten kunnen lichte dwerggroei vertonen en meer zijscheuten vormen.

Wereldwijd bestaan er ongeveer 8500 cicade-soorten. Cicaden leven van plantensappen. En zuigen daarvoor aan bladeren en soos ook aan vruchten (paprika). De leeggezogen cellen vullen zich met lucht en krijgen daardoor een witgrijze kleur.

De Cyclamenmijt is een zeer kleine mijt (0,25 mm), die moeilijk in het gewas te zien is. Ze zijn glashelder of bruin gekleurd en bewegen traag. Ze leven verscholen bloemknoppen, groeipunten en opgerolde bladeren.

De Floridamot is zeer polyfaag (brede waardplantenreeks) en komt in kassen in veel gewassen voor. Vooral in de sierteelt kan deze soort problemen geven in chrysant, gerbera, roos en potplanten.

Fusarium oxysporum f. sp. chrysanthemi is een schimmelziekte, die in chrysant soms schade aanricht. De ziekte is herkenbaar aan vergeling en verwelking van het blad en in een later stadium van de hele plant.

Puccinia horiana of Japanse roest is een schimmelziekte, die in chrysant grote schade kan aanrichten. De ziekte is in het blad in het groeiseizoen herkenbaar aan groengele tot gele iets ingezonken plekjes van enkele mm aan de bovenzijde van het blad.

Meloidogyne javanica of het Javaans wortelknobbelaaltje (synoniem: warmteminnend wortelknobbelaaltje) kan in chrysant tot kwaliteit- en productieverlies leiden. Aantasting door wortelknobbelaaltjes in het gewas is zichtbaar doordat plekken in de kas achterblijven in groei.

Deze dagactieve nachtvlinder heeft een spanwijdte van 3,5 - 4 cm.  De voorvleugel is zandkleurig tot paarsachtig bruin.

De katoenluis is een kleine bladluis met een gedrongen, bijna rond postuur. De kleur varieert van geel tot donkergroen, bijna zwart. Bij voldoende voedsel aanbod (een geschikte waardplant) en niet te hoge temperaturen kunnen de luizen tot 1,8 mm lang worden.

De kooluil behoort tot de familie van de Noctuidae of nachtuiltjes. Hij veroorzaakt schade in groentegewassen en in mindere mate ook in chrysant en anjer.

Aan de basis van de stengel komen wratachtige woekeringen voor, veroorzaakt door de bacterie A. tumefaciens. De knobbels verschillen in grootte, meestal 1 -10 cm doorsnede, maar kunnen ook de grootte van een voetbal bereiken.

Sclerotium rolfsii is een schimmelziekte die in veel siergewassen voorkomt zoals Amaryllis, Astilbe, irissen, tulp, lelies en chrysant. Ook veel groentegewassen kunnen worden aangetast.

Pectobacterium carotovorum dankt haar naam aan het feit dat de bacterie voor het eerst gevonden werd in worteltjes (carrots).

Bij een zware aantasting van bacterieverwelkingsziekte is de groei van de planten opvallend geremd. De kleur van de bladeren van zieke planten is meestal donkerder dan normaal.

Phoma chrysanthemicola f.sp. chrysanthemicola of wortelrot is een schimmelziekte, die in chrysant schade aanricht. Bij aangetaste planten kleuren de nerven en het aangrenzende bladweefsel geel. Daarna wordt het hele blad geel en sterft af.

Deze ziekte is te herkennen aan een slecht wortelstelsel, rotte wortels. De schors laat los van de centrale cilinder waardoor deze gemakkelijk kan worden afgestroopt.

Rhizoctonia solani is een schimmelziekte, die in de chrysantenteelt een enorme schade kan aanrichten. De ziekte wordt het meest in het begin van de teelt gesignaleerd.

Tabakstrips komt over de hele wereld voor en heeft brede waardplanten reeks. Buiten de kas komt de trips voor op katoen, tabak, prei en ui. In de kas op komkommer, paprika, aubergine, roos, chrysant, gerbera, anjer, enz.

Thrips palmi is klein (1.2 mm) en met het blote oog kan deze trips niet van andere tripssoorten onderscheiden worden. Deze tripssoort is egaal geel van kleur met donkerbruine lichaamsharen.

Het tomaten bronsvlekken virus kan een grote verscheidenheid aan symptomen veroorzaken. De beelden kunnen zeer variabel zijn en zelfs per cultivar verschillen. Op de bladeren kunnen al dan niet concentrische geelgroene kringen en patronen voorkomen.

Verticillium is een schimmelziekte, die in chrysant soms schade aanricht. De ziekte is herkenbaar aan vergeling, fletsgroen of dof worden en verwelking van het blad beginnend onder aan de plant en in een later stadium aan de hele plant.

De wortelduizendpoot is een polyfaag organisme, dat in gangen en holten in de bodem leeft. Ze zijn niet instaat zelf gangen te graven, maar maken gebruik van bestaande scheuren en ruimten.

Ascochyta of zwarte vlekkenziekte is een schimmelziekte, die bij chrysant schade aanricht. Bij het begin van de aantasting ontstaan op de bladeren zwarte vlekken. Die vlekken kunnen zowel aan de bladranden als midden op de bladeren ontstaan.