Tomatenbronsvlekkenvirus

Het tomaten bronsvlekken virus kan een grote verscheidenheid aan symptomen veroorzaken. De beelden kunnen zeer variabel zijn en zelfs per cultivar verschillen. Op de bladeren kunnen al dan niet concentrische geelgroene kringen en patronen voorkomen.

Ook worden bronskleurige kringen en vlekken waargenomen. Necrose komt veel vaker voor. De necrotische bladvlekken zijn soms omgeven door een gele of bronskleurige rand of necrose van de bladnerven. Ook kunnen bladeren deels of geheel vergelen, afsterven of misvormen. Een karakteristiek symptoom is necrose in de vorm van bruine strepen in de lengterichting op de stengel. Dit laatste symptoom komt echter niet altijd voor. Jonge scheuttopjes kunnen afsterven en soms zelfs de hele plant. Planten kunnen achterblijven in de groei. Het virus kan ook symptoom loos voorkomen in bijvoorbeeld dahlia en chrysant.

Algemeen gesteld, behoren groeiremming en allerlei vormen van necrose (afsterving) en chlorose (geelverkleuring) tot de symptomen van het tomaten bronsvlekken virus.

Tomaten bronsvlekken virus behoort tot de tospovirus groep. De virussen in deze groep worden overgebracht door volwassen tripsen, maar worden echter opgenomen in het larvale stadium van de trips. De Californische trips, Frankliniella occidentalis, is de meest efficiënte overbrenger van dit virus. Omdat deze trips in Nederland bijna alleen in kassen voorkomt, komen aantastingen door TSWV bijna alleen voor bij in de kas geteelde gewassen. De dahlia was een uitzondering op deze regel; door een streng keuringssysteem is dit virus in de buitenteelt sterk teruggedrongen.

TSWV komt wél in buiten geteelde gewassen voor in bijvoorbeeld landen rond de Middellandse Zee en in Californië. De ziekte kan ook latent voorkomen. Dit gegeven en het feit dat de incubatieperiode (= de tijd tussen infectie en zichtbaar worden van de symptomen) 3 tot 4 weken bedraagt, houdt in dat ook schijnbaar gezonde planten een infectiebron kunnen zijn. Bij vegetatieve vermeerdering gaat het virus over op de nakomelingen.

Het virus heeft een zeer brede waardplanten reeks en komt in meer dan 82 plantenfamilies voor.

Tomaten bronsvlekken virus is te voorkomen en te beheersen door:

• Bestrijding van aanwezige tripsen, met name in kassen.

• Uit te gaan van gezond plantmateriaal.

• Onkruid te verwijderen omdat ook diverse onkruiden waardplant zijn van dit virus (o.a. akkerdistel, kruiskruid, melkdistel en zwarte nachtschade).

• Selecteren van moerplanten; maak eventueel een nieuw moerplantenbestand door middel van meristeemcultuur (wanneer een cultivar volledig ziek is).

• Zo snel mogelijk verwijderen van aangetaste planten naar een veilige stortplaats of stoom de grond.