Tabaksratelvirus - tulp

De symptomen bestaan uit lichtgroene tot grijze, ruitvormige tot streepvormige vlekken die zich vanuit de bladbasis over het gehele bladoppervlak kunnen ontwikkelen.

In de bloemen van donker gekleurde cultivars zijn licht- en donkergebroken, ovaalvormige vlekken zichtbaar, terwijl zich bij witte en gele cultivars glazige en doorschijnende symptomen kunnen voordoen. Bij een ernstige aantasting is de bloem misvormd en kan de plant dwerggroei vertonen. Bij een milde aantasting zijn symptomen alleen in de bloemen zichtbaar.

In de bladeren worden de symptomen gevormd vanaf het tweebladig stadium tot en met de bloei. Symptomen op het blad kunnen na de bloei minder zichtbaar worden. Tijdens de bloei zijn de symptomen, behoudens een enkele uitzondering, beperkt tot de bloemen.

Als de aantasting tijdens het teeltseizoen heeft plaatsgevonden, dan treden de symptomen pleksgewijs op. Verspreid staande zieke planten duiden er op dat de aantasting in het vorige teeltseizoen heeft plaatsgevonden.

Het tabaksratelvirus wordt in de grond verspreid door vrijlevende aaltjes van het geslacht (Para)Trichodorus, die voorkomen in zand- en lichte zavelgronden. Verschillende serotypen van het tabaksratelvirus zijn specifiek gebonden aan verschillende Trichodoridae-soorten.

Een eerstejaarsaantasting kan optreden als vatbare cultivars vroeg in de herfst (oktober) worden geplant op zand- of lichte zavelgrond waarin een besmette populatie van trichodorusaaltjes voorkomt. De aantasting wordt bevorderd door een tussenteelt van Italiaans raaigras en gele mosterd als zogenaamde tussengewassen. Bladrammenas heeft echter als tussengewas een remmend effect op het optreden van de ziekte.

Tabaksratelvirus komt bij nateelt van zieke planten in het volgende seizoen in verschillende mate terug. Het virus gaat in wisselende, maar meestal hoge percentages, over op de nakomelingschap van aangetaste bollen.

Tussen cultivars bestaan grote verschillen in vatbaarheid voor het tabaksratelvirus. Vatbaarheid is gevonden in cultivars van verschillende groepen, met uitzondering van de laat-bloeiende tulpen.

Het virus heeft een zeer brede waardplantenreeks, onder andere vele onkruidsoorten en andere bolgewassen als fresia, gladiool, hyacint, krokus en narcis.

• Zieke planten verwijderen of vernietigen.

• Onkruiden bestrijden.

• Op verdachte zand- en lichte zavelpercelen vatbare cultivars laat planten (november).

• Eventueel een grondontsmetting toepassen.