Tulpenvirus X - TVX

Met TVX geïnfecteerde tulpen hebben geelgroen of wit of bruine necrotische strepen op het blad.

Soms is de bladaantasting plaatselijk maar ook kan een groter deel van het blad aangetast zijn. De bloemsymptomen zijn cultivarafhankelijk. De symptomen van TVX in de bloem zijn kleine ovale of streperige vlekken. Het TVX virus in de tulp behoort tot de groep van potexvirussen.

Afhankelijk van de geteelde cultivar, vertoont TVX ruim voor de bloei tot aan de bloei zijn symptomen. In een partij kan TVX aanwezig zijn zonder enige zichtbare aantasting. TVX komt vrij algemeen in tulpen voor, meestal in beperkte mate, maar soms in vrij hoge percentages.

Virusverspreiding vindt hoofdzakelijk plaats door middel van de tulpengalmijt (Aceria tulipae) tijdens de bewaring. TVX kan worden verspreid vanuit besmette planten en onkruid zonder vector of via wortelcontact. Daarnaast kan besmetting ook uit de grond komen. Het virus is een mechanisch overdraagbaar virus. Virusdeeltjes blijven via verwondingen en plantensap achter op werktuigen en oppervlaktes en kunnen vandaaruit in geringe mate gezonde bollen besmetten. Overdracht is daardoor mogelijk door gewashandelingen als koppen, langsrijden en verwerken in de teelt en via opprikken en ontbollen in de broeierij. In partijen geteeld vanuit afgebroeide bollen komen soms ineens hoge percentages voor. Waardplanten voor TVX zijn tulp, lelie, diverse onkruiden en groenbemesters zoals: melganzevoet, muur, herderstasje en Japanse haver.

• Zieke planten verwijderen of vernietigen;

• Via toetsing met ELISA vaststellen in welke mate een partij is aangetast.

• Aangetaste en niet-aangetaste partijen niet in dezelfde bewaarruimte opslaan.

• Uitgaan van virusvrije partijen (getoetst).

• Gescheiden teelt van viruszieke partijen en afbroei.

• Beperk verwonding tijdens gewashandelingen en verwerking.

• Teel bij voorkeur niet op percelen waar eerder TVX-besmette planten hebben gestaan.

• Bestrijd tulpengalmijt.