Mieren

In Nederland komen ongeveer 70 soorten mieren voor. Ze zijn 1 tot 12 mm lang en meestal zwart of bruin van kleur.

Mieren hebben een extra insnoering van het achterlijf, waardoor het lijkt of hun lichaam uit 4 of meer onderdelen is opgebouwd. Kenmerkend zijn de antenne met een scherpe knik erin. Mieren leven in grote kolonies met een of enkele koninginnen en vele duizenden werksters. De koninginnen en mannetjes hebben alleen tijdens de bruidsvlucht vleugels; mannetjes sterven daarna en bevruchte koninginnen werpen hun vleugels af. De meest bekende soort, de bruine wegmier (Lasius niger) is in bijna elke stadstuin te vinden.

De meeste soorten leven in grote, ondergrondse nesten met vele kamers en honderden tot duizenden werksters. Die werksters bouwen aan het nest, verzorgen de larven en halen voedsel. Een grote mierenkolonie kan vele jaren in stand blijven, hoewel de werksters maar enkele weken leven en de oude koningin van tijd tot tijd vervangen wordt door een nieuwe. Sommige soorten hebben gespecialiseerde werksters voor bijvoorbeeld de verdediging van het nest ('soldaat'-mieren). Er zijn zaad-etende soorten en mieren die bladluizen houden en 'melken' vanwege de suikerrijke honingdauw. Maar de meeste mierensoorten zijn vleeseters die jagen op allerlei insecten en andere ongewervelde dieren.

In de land- en tuinbouw vormen mieren als bestrijders van insectenplagen waarschijnlijk nauwelijks een factor van betekenis. Soms hebben zij zelfs een negatief effect, omdat de bladluis-melkende mieren de bladluiskolonies beschermen tegen natuurlijke vijanden zoals lieveheersbeestjes en sluipwespen. Mieren die in snijbloemen of op fruitbomen afkomen op bladluiskolonies worden soms als vervuiling van de oogstproducten gezien en daarom als hinderlijk beoordeeld.

In de bosbouw zijn rode bosmieren (Formica rufa en verwante soorten) juist heel belangrijk voor het onderdrukken van diverse schadelijke insectensoorten. Mieren hebben allerlei insecten en ongewervelden als prooi.Tegelijk zijn er soorten die juist bladluiskolonies beschermen tegen natuurlijke vijanden, omdat zij de zoete honingdauw afscheiding van de bladluizen opeten.