Trips - hyacint

De jonge bolletjes op geholde bollen worden lichtbruin en voelen kleverig aan door de uitwerpselen van de tripsen. De bolletjes verdrogen uiteindelijk (foto 1).

Ook de rokken van de moederbol kunnen aangetast worden. Daarin ontstaan oppervlakkige, bruingele som iets roodachtige, onregelmatige, kleverige vlekken. Op plaatsen waar de rokken dicht tegen elkaar liggen, blijft het weefsel wit omdat de tripsen deze plaatsen niet kunnen bereiken. Zwaar aangetaste bollen verdrogen geheel. Licht aangetaste bollen worden na het planten vaak overwoekerd door schimmels (o.a. Penicillium); de sptuiten groeien niet uit of ontwikkelen zich slecht. Bollen geoogst van planten die de aantasting overleefd hebben, zijn gezond.

Ook spruiten kunnen worden aangetast. Na uitgroei ontstaat dan op het blad een specifiek beschadigingspatroon van bruine vlekjes (foto 2). Op sommige bloempjes-verspreid in de tros – ontstaan donkerbruine vlekjes en stippen (foto 2). Het weefsel is op die plaatsen niet zelden opgezwollen.

Trips tabaci (tabakstrips) kan in het veld in de bladkoker worden aangetroffen en tijdens de bewaring op de bol. Frankliniella schultzei (katoenknoppentrips) wordt alleen in de bewaring op de bollen gevonden.

Een volwassen trips kan een honderdtal eieren leggen. De ontwikkeling van ei tot volwassen trips duurt vijf weken bij 15°C, maar verloopt bij 30°C drie keer zo snel. De ontwikkeling loopt van ei via larve (foto 3), pre-pop en pop  tot volwassen tripsen (foto 4).

• Bollen na rooien direct naar binnen om te drogen; vermijd op voorraad in het veld drogen of in Gaasbakken op de wind drogen;

• Ventilatie openingen van tripsgaas voorzien om instroom tegen te gaan (wel regelmatig reinigen omdat dit snel vervuild is);

• Voorkom trips instroom via deuren; ook personen kunnen tripsen meenemen de cel in bijvoorbeeld als ze daarvoor buiten zijn geweest, in hobbykasjes met oa tomaat of in siertuinen hebben gelopen; voorkom tripsbronnen (zoals tomaten dicht bij deur of ventilatieopening van holkamers;

• Hol of snij de bollen niet buiten;

• Detectie van tripsen in cellen kan met behulp van (UV)verlichte lijmplaten, waarbij je geen garantie hebt dat ze er niet zijn als je niets vangt, omdat alleen de vliegende volwassen tripsen gevangen worden en tripsen in de cel veelal weinig vliegen;

• Geef de bollen een tripsstook volgens de geldende adviezen; zowel hol- en snijbollen als leverbaar kunnen met een korte hete luchtbehandeling tripsvrij gemaakt worden, waarna voorkomen moet worden dat er herbesmetting optreedt; geef de behandeling vroeg aan hol- en snijbollen; bij leverbaar is er afhankelijk van de cultivar kans op bloemschade en neemt de kans op schade af als de bloemen volledig zijn aangelegd; er kan gewacht worden met de behandeling tot er besmetting is geconstateerd of uit voorzorg bij lang bewaarde bollen; 

• Roofmijten kunnen de tripspopulatie beperken, mits deze al niet te hoog is;

• De holkamer/cel ontsmetten volgens geldende adviezen of zonder ventilatie 2 weken bij 25°C stoken waardoor ze door voedselgebrek sterven; ook (broeifust) met gewasrestanten kan op deze wijze gereinigd worden;

• Geplante bollen met grond bedekken.

• Tripsherkenningskaart, Wageningen University & Research, juni 2019