4.15.1.1 Voorbeeld: afstammingscontrole met 18 microsatellieten bij honden

Bron: “Het fokken van rashonden”, Kor Oldenbroek en Jack Windig, Raad van Beheer op Kynologisch gebied in Nederland).

Twee teven genaamd Marjolein en Martha worden op dezelfde dag in dezelfde kennel geboren. De kenneleigenaar beschouwde Marjolein als de dochter van de teef Lianne en de reu Borus. Volgens hem zijn de ouders van Martha het teef Lieneke en de reu Bart. De twee reuen, Borus en Bart, zijn in eigendom van een naburige fokker. Lianne werd gedekt door Boris op dezelfde dag dat Lieneke werd gedekt door Bart. Zoals gebruikelijk werd, voordat de officiële stamboom werd afgedrukt, een ouderschapscontrole met 18 microsatellietmarkers uitgevoerd om de stamboom te verifiëren.

DNA-onderzoek van alle zes honden wordt gepresenteerd met voor elke microsatelliet het nummer (‘naam’) van de twee waargenomen allelen:

Marjolein heeft voor microsatilliet 1 (AHT 121) allel 102 in tweevoud. Dit allel komt zowel bij Lianne als bij Borus voor. Voor microsatelliet 2 (AHT 137) heeft Marjolein de allelen 149 en 151. Allel 151 is terug te voeren op haar moeder Lianne, maar haar vader Borus (en haar moeder Lianne!) heeft niet allel 149! Voor microsatelliet 3 (AHTH 171) heeft Marjolein de allelen 219 en 225, vergelijkbaar met haar moeder Lianne, maar haar vader Borus heeft de allelen 212 en 233. Als je op deze manier alle allelen gaat controleren op de 18 aanwezige microsatellieten in de zes dieren kun je op basis van de microsatellieten 2, 3, 5, 6, 7, 13 concluderen dat Borus niet de vader van Marjolein kan zijn. Op basis van de allelen van Bart voor de 18 microsatellieten kan het heel redelijk zijn dat Bart de vader van Marjolein.

Gezien de allelen van Martha en Lieneke kun je concluderen dat het heel aannemelijk kan zijn dat zij dochter en moeder zijn. Maar Bart kan op basis van de allelen voor de microsatellieten 2, 3, 5, 11, 13 en 16 niet de vader van Martha zijn.

Een vergelijking van de allelen van Marjolein met de allelen van Lianne en van Bart geeft aan dat Marjolein mogelijk geboren is uit een paring van Lianne en Bart en dat Martha geboren is uit een paring van Lieneke en Boris. Blijkbaar is er iets misgegaan tijdens de paringen, of tijdens de DNA-afname. Uit het opnieuw typeren van de dieren moet blijken of er inderdaad sprake is van een afstammingsfout.