Zwartvruchtrot

Stemphylium vesicarium of zwartvruchtrot is een schimmelziekte die pas in 1997 voor het eerst door de Plantenziektekundige Dienst is vastgesteld. In Italië en Spanje komt de ziekte al meer dan 25 jaar voor op peer.

Aantasting van zwartvruchtrot op de bladeren is te herkennen aan donkerbruine, bijna zwarte vlekken op de bladeren die uitgroeien tot een typische V-vorm. De hoofdnerf van het blad is vaak zwart. Bladeren verkleuren tenslotte geheel zwart en vallen af tijdens het groeiseizoen. Vooral de oudere bladeren laten de symptomen het beste zien.

Op de vruchten ziet aantasting door zwartvruchtrot er uit als één of meer ingezonken, zwarte plekken. Deze plekken rotten vervolgens verder, waardoor uiteindelijk de gehele vrucht wegrot. Ook in en na bewaring gaat de ontwikkeling van zwartvruchtrot verder. In de praktijk kunnen aantastingspercentages voorkomen van meer dan 50 %. De rassen Conference en Doyenné du Comice zijn het meest gevoelig.

Over de levenswijze van de schimmel is nog weinig bekend. De laatste jaren wordt hier veel onderzoek aan verricht. Duidelijk is wel dat de schimmel een geslachtelijk (met ascosporen) en een ongeslachtelijk (met conidiën) stadium heeft. De schimmel overleeft op het afgevallen aangetaste blad en kan goed overwinteren. Op het afgevallen blad worden vruchtlichamen gevormd die ascosporen uitstoten.

Er wordt verondersteld dat vooral conidiën verantwoordelijk zijn voor de aantasting op bladeren en vruchten. Tot nu toe kon niet aangetoond worden dat aanwezige conidiën op bladeren in staat zijn om vruchten te infecteren. Na de infecties kan het wel enkele weken duren voor de eerste symptomen zichtbaar worden. In de meeste jaren werden de eerste symptomen op het blad begin juli gevonden en de eerste symptomen op de vruchten eind juli / begin augustus.

Conidiën worden alleen overdag uitgestoten en voor infectie is een hoge temperatuur en bladnat nodig. Zwartvruchtrot kan zich in het gewas sterk uitbreiden bij gunstige weersomstandigheden, dat wil zeggen een lange bladnatperiode in combinatie met hogere temperaturen. In de praktijk komt dat overeen met warm en broeierig weer.

Omdat de ziekte in de eerste jaren leidde tot grote aantastingspercentages, heeft onderzoek naar mogelijke maatregelen zich eerst toegespitst op het vinden van goede preventieve bestrijdingsmiddelen. Een aantal middelen die in de perenteelt gespoten worden tegen schurft hebben ook een werking tegen zwartvruchtrot. De verwachting is dat er in de toekomst specifiek tegen zwartvruchtrot werkende middelen zullen worden toegelaten. Ook is er een waarschuwingsmodel in ontwikkeling waarmee gericht op de juiste momenten bestrijding kan plaats vinden. Meer informatie over toegelaten middelen tegen zwartvruchtrot is te vinden in de Gewasbeschermingsgids van de PD of de digitale Gewasbeschermingskennisbank.

Daarnaast kunnen een aantal cultuurmaatregelen worden getroffen, al is de werking daarvan in de meeste gevallen nog onduidelijk. Het poetsen en versnipperen van het afgevallen blad zorgt voor een snellere bladvertering en mogelijk voor een lagere aantasting. Wanneer aantasting in een perceel voorkomt, is het raadzaam aangetaste vruchten uit het perceel te verwijderen.