Emelten

Gewas: Diverse gewassen, houtige, kruidachtige en gazons

Wetenschappelijke naam: Tipulidae

Groep: Insecten

Langpootmug
Parende langpootmuggen

Klik op de afbeelding voor een vergroting.

 

 

Herkenning

Herkenning

Emelten zijn pootloze larven van langpootmuggen. Ze zijn zeer polyfaag (hebben veel voedselplanten). Emelten komen vooral voor op gescheurd grasland. De larve verblijft voornamelijk in de grond. De larven zijn eerst wit en later blauw-grijs van kleur en kunnen 2,5 tot 5 cm lang worden.

In nieuwe kassen gebouwd op voorheen grasland kunnen emelten massaal voorkomen. In de volle grond vindt de meeste schade plaats na de winterrust, van half maart tot eind mei.

Emeltenschade tref je vooral aan in grasland, sportvelden, en gazons, maar kan ook optreden in gewassen, die op gescheurd grasland worden verbouwd. De larven vreten ondergronds van de wortels. Op plaatsen waar veel emelten voorkomen kunnen daardoor kale plekken in de graszode ontstaan. In gewassen, die gezaaid worden op gescheurde grasland percelen, kunnen emelten schade veroorzaken doordat aangevreten kiemplanten wegvallen. Volwassen langpootmuggen veroorzaken geen schade aan gewassen.

Levenswijze

Levenswijze

De populatie bestaat uit mannetjes en vrouwtjes. Het mannetje is 16 tot 18 mm lang, het vrouwtje is 19 tot 25 mm lang. De vrouwtjes zetten  in de nazomer 300 tot 400 eieren af onder meeer in graslandpercelen of soms ook in grasgroenbemesters. Ook in gazons en in sportvelden worden soms eitjes afgezet. Het eistadium duurt ongeveer 15 dagen.

De langpootmuggen zetten hun eitjes bij voorkeur af op bossige en vochtige percelen in de bovenste grondlaag. Gedurende de vier larvenstadia verblijft de larve in de grond. Op deze manier overwinteren emelten en worden weer actief in het voorjaar. De larven zijn eerste wit en later blauw-grijs van kleur en kunnen 2,5 tot 5 cm lang worden.

Vervolgens verpoppen ze in de grond. De poppen zijn eerst wit en later geelbruin. Dit stadium duurt circa 3 weken. Na twee tot drie weken komen de larven uit hun eitjes. In de winter bevinden zich tot 1,5 cm grote emelten in de grond in rusttoestand. Vanaf half maart worden ze actief. Eind mei, begin juni hebben ze hun uiteindelijke grootte bereikt. In augustus begint de verpopping. Na ± 10 dagen komen de volwassen langpootmuggen tevoorschijn. Direct daarna vindt paring plaats. De muggen zijn actief gedurende ochtend en tegen de avond onder meer vochtige omstandigheden.

De emelten voeden zich met dood organisch materiaal, de grotere emelten eten ook levende plantendelen zoals plantenwortels. De larven kunnen, vooral als ze in groten getale voorkomen, veel schade aanrichten. Bij hogere nachttemperaturen komen emelten bovengronds en vreten van gewasdelen op maaiveldhoogte.

Maatregelen

Maatregelen

  • Zorgen voor goede groeiomstandigheden

  • Natuurlijke vijanden zoals spitsmuizen, roeken en spreeuwen sparen

  • Gazon afdekken met een zeil en daarna maaien

  • Inzetten van insectenparasitaire aaltjes, vooral op jonge emelten.

  • In kassen kun je met insectengaas in de luchtramen  invlieg van buiten de kas voorkomen.

  • Emelten kun je aantonen met een zoutwaterbad. Neem een platte bak met vijf liter lauw-warm water, voeg daar een kg zout aan toe. Leg verpreid in de bak 10 zodestukjes van een verdacht perceel van ongeveer 10 bij 10 cm. De emelten komen na enige tijd te voorschijn.

  • Er zijn geen chemische middelen toegelaten tegen emelten.

Meer informatie