Witsnot - hyacint

Direct na het rooien worden de bollen vanuit de top nat en rot (foto 1). Het bolweefsel wordt glazig en krijgt een vuilwitte of geelachtige kleur. Bij een lichte aantasting kan de ziekte beperkt blijven tot een enkele bolrok.

Meestal worden de bollen echter helemaal zacht en ontstaat aan de top een schuimende vuilwitte massa. Dergelijke bollen verspreiden een sterke onaangename geur. Veelal wordt vanuit de bolneus een kleverige, harsachtige stof afgescheiden die op gezonde bollen kan druipen (foto 3). Na enkele weken komt het ziekteproces tot stilstand en verdroogt het aangetaste weefsel.

Te velde kunnen planten ook worden aangetast, vooral onder vochtige groeiomstandigheden. De ziekte ontstaat met name bij planten die reeds beschadigd zijn, zoals 'spouwers'* (foto 4) en planten waarvan de bollen door vorst beschadigd zijn of waarvan de bloemtros is uitgetrokken of uitgesneden. Ook planten die door de schimmel Rhizoctonia solani zijn beschadigd worden gemakkelijk door de bacterie aangetast.

In de loofbladeren van zieke planten kunnen donkergroene, natte, langgerekte vlekken voorkomen, die vanaf de bladbasis omhooglopen. Bij een zeer ernstige aantasting valt de plant tenslotte om.

Wanneer bollen voor de vroege bloei in natte grond met een te hoge temperatuur worden opgekuild, kunnen deze eveneens ziek worden; de aantasting begint dan in de bolbodem. In de kas ontstaan dezelfde symptomen als te velde.

*een spouwers is een plant die zijn bloemtros uitstoot.

Het plantgoed kan met bacteriën besmet of geïnfecteerd zijn; waarschijnlijk kan ook de grond een bron van infectie zijn. De bacterie blijft in de afgescheiden harsachtige substantie lange tijd in leven.

Witsnot ontstaat vooral bij regenachtig weer tijdens de rooiperiode, op laag gelegen, natte delen van het terrein, bij slootkanten enz. Beregenen tijdens het groeiseizoen verhoogt de kans op het ontstaan van witsnot. In de kas kan de ziekte met het gietwater worden verspreid. Er bestaan tussen de cultivars grote verschillen in vatbaarheid voor de ziekte, met name `Carnegie' en `L'Innocence' zijn zeer vatbaar.

Teelt

• niet beregenen of alleen vroeg in het jaar bij lage (bodem)temperatuur; zeker niet beregenen als er bovengrondse aantasting zichtbaar is;

• tijdig rooien en - met name bij vochtig weer - pas kort voor het rooien het loof verwijderen;

• bollen snel drogen bij hoge temperatuur en sterke ventilatie, maar wees bedacht dat het ook agressief snot kan zijn en dan moet bij niet te hoge temperatuur (<25°C) worden gedroogd; de bollen na elke bewerking goed nadrogen;

• voorkom verspreiding bij verwerking;

• vóór het ontsmetten ter bestrijding van schimmelziekten de aangetaste bollen verwijderen; bij de bolontsmetting verspreiding voorkomen volgens geldende adviezen.

• Fust en machines reinigen;

Broei

• bollen bestemd voor de broei planten in een niet te natte, koele (9°C) cel;

• wanneer de ziekte tijdens het broeien ontstaat, de aangetaste planten verwijderen en zo min mogelijk water geven;

• schoon gietwater gebruiken.